فواید و عوارض آی یو دی | از IUD استفاده کنم ؟
یکی از شیوه های جلوگیری از بارداری ، استفاده از یک وسیله کوچک حاوی مس به نام آی یو دی است. این وسیله کوچک که در داخل رحم کار گذاشته میشود از بارداری جلوگیری کرده و مناسب برای کسانی است که تا مدتی طولانی قصد تجربه دوران بارداری را ندارند. در ادامه به بیان فواید و مضرات آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
نحوه گذاشتن آی یو دی , فواید و عوارض آی یو دی
فواید و عوارض آی یو دی، استفاده کنم؟
آی یوـ دی کاپرتی (TCu ۳۸۰ A) یک وسیله کوچک حاوی مس است که در داخل رحم کار گذاشته شده و تا ده سال از بارداری پیشگیری میکند.
- مکانیسم عمل آی. یو.دی به این صورت است:
۱. ایجاد التهاب در حفره رحم و صدمه به اسپرم
۲. اختلال در حرکات لوله های رحمی و جلوگیری از انتقال اسپرم و رسیدن آن به تخمک
▪ اثربخشی آییودی TCu ۳۸۰A حدود ۹۹/۲ درصد است.
- مزایای استفاده از آی.یو.دی
▪ اثربخشی بالا
▪ قابلیت برگشت باروری بلافاصله پس از خروج آی. یو.دی
▪ طولانی مدت بودن اثر پیشگیری از بارداری ۱۰( سال)
▪ نیاز نداشتن به یادآوری روزانه
▪ عدم تاثیر بر شیردهی
▪ نداشتن آثار و عوارض هورمونی,
▪ قابل استفاده در اوایل دوران یائسگی
▪ عدم تداخل با تماس جنسی
▪ تداخل نداشتن با مصرف داروها.
- معایب استفاده از آی.یو.دی
▪ لزوم کارگذاری و خروج توسط پزشک، فرد دورهدیده
▪ خروج خودبخودی آی.یو.دی
▪ عدم پیشگیری از انتقال بیماریهای منتقله از راه تماس جنسی
▪ لزوم معاینه دورهای.
- شایع ترین عوارض آی.یو.دی عبارتند از:
۱. افزایش خونریزی در هنگام قاعدگی: به فرد آگاهی لازم داده میشود که این مشکل طی ۲-۳ ماه پس از گذاردن آی.یو.دی رفع خواهد شد. در صورت نیاز، درمان با داروهایی مانند ایندومتاسین، مفنامیک اسید (روزانه ۳ بار و هر بار ۲ کپسول ۲۵۰ میلیگرمی به مدت ۵ روز)،… و قرص آهن آغاز میشود. ولی اگر مشکل خونریزی و درد زمان قاعدگی با این درمان برطرف نشود، باید علت آن بررسی شود و در صورت نیاز، آی.یو.دی خارج شود.
۲. خونریزی نامنظم و لکه بینی بین قاعدگیها: به فرد آگاهی داده میشود که این مشکل در عرض ۲-۳ ماه برطرف خواهد شد. اگر مشکل پس از گذشت ۲-۳ ماه ادامه یافت، باید به پزشک مراجعه شود.
۳. افزایش ترشحات واژینال: در صورت افزایش ترشح واژینال، توسط پزشک نوع آن بررسی و سپس درمان آغاز شود. ترشحات عفونی بدبو، همراه با سوزش و خارش هستند و رنگ آنها با ترشحات غیرعفونی تفاوت دارد.
- عوارض کمتر شایع آی.یو.دی نیز عبارتند از:
۱. بیماریهای التهابی لگن: در ۲۰ روز اول پس از کارگذاری مشاهده میشود. دلیل اصلی آن تشخیص ندادن عفونت موجود قبل از کار گذاشتن آی.یو.دی و یا رعایت نکردن اصول استریل در زمان جایگذاری است. در این موارد فرد باید به بیمارستان مراجعه کند.
۲. سوراخ شدن رحم هنگام کارگذاری: در موارد احتمال سوراخ شدن رحم، باید فرد به متخصص زنان یا بیمارستان مراجعه نماید و آی.یو.دی خارج شود.
ایا ایودی باعث چاقی میشود, فواید و عوارض آی یو دی
- در این موارد استفاده از آی.یو.دی به کلی ممنوع است:
شک یا اطمینان به حاملگی، سابقه بیماری التهابی لگن با بستری در بیمارستان، رحم با شکل غیرطبیعی، بیماری ویلسون یا حساسیت به مس (برای آی.یو.دیهای مسدار)، نقص سیستم ایمنی، سرطان درمان شده دهانه رحم، فیبرومی که اندازه و شکل رحم را تغییر داده باشد، خونریزی شدید قاعدگی (دفع لخته) یا کمخونی شدید، خونریزی واژینال بدون علت مشخص، اختلالات انعقادی، سابقه بارداری خارج رحمی، شک به وجود بدخیمی رحم یا دهانه رحم و یا قطعیت وجود آن، پاپ اسمیر غیرطبیعی، در فاصله زمانی درمان و پیگیری مول (حداقل ۱ سال) ، نداشتن سابقه زایمان، سل لگنی.
- درموارد زیر هم توصیه شده است از آی.یو.دی استفاده نشود:
سابقه بیماری التهابی لگن بدون بستری در بیمارستان، داشتن شریکهای جنسی متعدد (در زن یا همسر وی)، بیماریهای دریچهای قلب که نیاز به دریافت آنتیبیوتیک پیش از گذاشتن آی.یو.دی داشته باشند، ابتلای به بیماری منتقله از راه جنسی یا سابقه آن (ابتلای اخیر) ، التهاب رحم پس از زایمان و یا سقط عفونی در ۳ ماه گذشته، التهاب و دهانه رحم یا واژن درمان نشده.استفاده از آی.یو.دی در افراد دیابتی هم نیاز به کنترل دارد.
- زمان شروع استفاده از آی.یو.دی
۱. در قاعدگی: با توجه به اطمینان از باردار نبودن و نیز نرمی دهانه رحم، کارگذاری آی.یو.دی در ۵ روز اول خونریزی قاعدگی توصیه میشود. در این حالت خونریزی و درد ناشی از کارگذاری هم با خونریزی و درد دوران قاعدگی پوشیده خواهد شد.
۲. پس از زایمان (طبیعی، سزارین:) کوتاهترین فاصله زمانی ممکن برای آغاز استفاده از آی.یو.دی، ۶ هفته پس از زایمان طبیعی یا سزارین است. ضمناً شیردهی مانع گذاشتن آی.یو.دی نیست و آی.یو.دی اثری بر شیر مادر ندارد.
۳. پس از سقط یا کورتاژ: پس از سقط یا کورتاژ زیر ۱۲ هفته و به شرط عفونی نبودن سقط، میتوان در ۵ روز اول پس از سقط آی.یو.دی را کار گذاشت. ولی در موارد سقط بالای ۱۲ هفته، این کار باید با ۶ هفته تاخیر و پس از بررسیهای لازم توسط متخصص انجام شود.
۴. در مادران شیردهی که قاعدگی آنها برنگشته است، آی.یو.
دی را میتوان ۶ هفته پس از زایمان با انجام آزمایش اچ.سی.جی و اطمینان از عدم بارداری کار گذاشت.
- آزمایشها و معاینههای لازم:
در اولین مراجعه به پزشک، معاینه لگنی برای بررسی اندازه و وضعیت رحم و تخمدانها انجام میشود و متقاضی از نظر وجود یا عدم وجود موارد منع استفاده از آی.یو.دی مورد بررسی قرار میگیرد.
- در مراجعه های بعدی توجه به موارد زیر ضروری است:
۱. دیدن نخ آی.یو.دی. بررسی نخ آی.یو.دی پس از اتمام اولین دوره خونریزی قاعدگی به دنبال کار گذاشتن آی.یو.دی انجام شده و کنترلهای بعدی آن هر ۶ ماه یکبار (در غیر از زمان قاعدگی) صورت خواهد گرفت.
شایان ذکر است که در چند ماه اول پس از گذاشتن آی.یو.دی و به ویژه در دوران قاعدگی احتمال خروج خودبهخود آن وجود دارد. در صورت افزایش طول نخ و یا در حال خروج بودن آن، باید نسبت به خروج کامل آی.یو.دی اقدام شود. بلافاصله پس از خروج آی.یو.دی و در صورت مناسب بودن شرایط فرد (حامله نبودن، نداشتن عفونت و تقاضا برای ادامه روش) میتوان نسبت به گذاردن آی.یو.دیجدید اقدام کرد.
۲. معاینه لگنی برای بررسی ترشحها و حساسیت رحم و تخمدانها
۳. انجام پاپاسمیر براساس دستورالعمل کشوری
۴. بررسی وضعیت رضایتمندی، داشتن مشکل با استفاده از آی.یو.دی، تقاضا برای تغییر روش و یادآوری مسایلی که فرد در صورت بروز آنها باید مراجعه نماید.
آیا استفاده از آیودی (IUD) برای شما مناسب است؟
دورههای قاعدگی سنگینتر و شدیدتر در صورت استفاده از IUD شایع هستند، اما بعضی از افراد هم خونریزیهای سبکتری را بعد از استفاده از IUD تجربه میکنند. خونریزی ناشی از قاعدگی میتواند به اندازهای شدید شود که شانس ابتلا به کمخونی را بالا ببرد. IUD همچنین میتواند گرفتگی عضلانی ناشی از قاعدگی را افزایش بدهد و باعث ایجاد کمردرد در بعضی از زنان شود.
دستگاه داخلرحمی (intrauterine device) یا IUD، نوعی دستگاه کوچک، انعطافپذیر و پلاستیکی است که شکلی شبیه به حرف لاتین T دارد و برای پیشگیری از بارداری وارد رحم میشود. در حالی که شما نمیتوانید IUD را کاملا احساس کنید، رشتههایی به آن متصل هستند که به شما اجازه میدهند تا محل قرارگیری آن را بگویید و حرکت آن را تشخیص بدهید. IUD، نوعی شیوه موثر، راحت و درازمدت برای کنترل بارداری است که میتواند از بارداری زنان تا سالها بعد بدون استفاده از دیگر شیوههای کنترل بارداری، جلوگیری کند.
IUD چطور عمل میکند؟
نحوه عملکرد IUD در راستای پیشگیری از بارداری به نوع IUD مورد استفاده بستگی دارد. IUD حاوی یکی از دو ترکیبی است که از بارداری جلوگیری میکنند: مِس یا هورمون لوونورژسترل.
IUD مِس: IUD حاوی مِس با نام ParaGard شناخته میشود. مِس درون IUD اجازه نمیدهد که اسپرمها به لوله فالوپ (لوله رحم) برسند. اگر اسپرمی هم بتواند به تخمک برسد و آن را بارور کند، مِس IUD نمیگذارد که تخمک بارورشده به رحم متصل شود. درنتیجه روند بارداری شکل نمیگیرد. مِس IUD در ۹۹ درصد از موارد با موفقیت علیه بارداری عمل میکند و میتواند حدود ۱۰ سال در بدن باقی بماند و بعد تعویض شود.
IUD هورمون: تنها IUD هورمون در بازار با عنوان Mirena وجود دارد که حاوی هورمون لوونورژسترل است. این هورمون، نوعی پروژسترون رایج در قرصهای ضدبارداری است که به آهستگی و بهطور منظم در راستای جلوگیری از تخمکگذاری یا بارور شدن تخمکها در بدن آزاد میشود. IUD هورمون در ۹۸ تا ۹۹ درصد از موارد بهطور موثر از بارداری جلوگیری میکند و حداقل تا ۵ سال دوام دارد.
خطرات و عوارض جانبی IUD
در حالی که IUD بیخطر است و اثربخشی بالایی از نظر کنترل بارداری دارد، اما خطرات و عوارض جانبی آن را نباید نادیده گرفت. در ادامه با این موارد آشنا میشوید.
مساله STD (بیماریهای منتقله جنسی): در حالی که IUD از بارداری جلوگیری میکند، اما هیچ کدام از انواع آن نمیتوانند از ابتلا به STD یا بیماریهای دیگر جلوگیری کنند. پس برای محافظت از خودتان در مقابل STD، باید از کاندوم در کنار IUD استفاده کنید.
تغییرات مربوط به قاعدگی: دورههای قاعدگی سنگینتر و شدیدتر در صورت استفاده از IUD شایع هستند، اما بعضی از افراد هم خونریزیهای سبکتری را بعد از استفاده از IUD تجربه میکنند. خونریزی ناشی از قاعدگی میتواند به اندازهای شدید شود که شانس ابتلا به کمخونی را بالا ببرد. IUD همچنین میتواند گرفتگی عضلانی ناشی از قاعدگی را افزایش بدهد و باعث ایجاد کمردرد در بعضی از زنان شود.
خارج شدن IUD از محل قرارگیری: IUD ندرتا میتواند از محل قرارگیریاش خارج شود. IUD را میتوان از بدن خارج کرد و دوباره آن را جایگزین کرد یا دوباره در محل اصلیاش قرار داد. با این حال، IUD از شما در مقابل بارداری محافظت نمیکند، مگر اینکه به درستی در جای مورد نظر قرار بگیرد.
عفونت: در حالی که این اتفاق شایع نیست، اما IUD در بعضی از موارد میتواند باعث ابتلا به عفونت شود. این اتفاق بسیار نادر است و فقط یک نفر از هر ۱۰۰۰ نفر را تهدید میکند. بعضی از عفونتها میتوانند باعث شکلگیری آسیبهای درازمدت در دستگاه تولید مثل شوند و درنهایت امکان بارداری در سالهای بعدی را با مشکل مواجه کنند.
واکنش آلرژیک: همه افرادی که نسبت به مِس آلرژی دارند، نباید از ParaGard استفاده کنند، چون این دستگاه میتواند به شکلگیری واکنشهای آلرژیک در آنان منجر شود.
نکات مصرف ای یو دی
فواید و عوارض آی یو دی | از IUD استفاده کنم ؟
منبع:everydayhealth – سلامتیسم – نی نی بان – ایران نی نی