سقط جنین | علل سقط ناخواسته و مراقبت های بعد از آن چیست ؟
سقط جنین : چرا ناخواسته دچار سقط جنین میشویم ؟ بعد از سقط جنین چه نکاتی را باید رعایت کنیم ؟ در اینجا با مقاله ای درباره دوران بارداری ، علل سقط ناخواسته جنین در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
تشخیص جنسیت جنین سقط شده ، سقط جنین
سقط ناخواسته جنین، چرا رخ می دهد؟
بیشتر سقطجنینهای ناخواسته بهصورت تصادفی و به خاطر وجود مشکلات کروموزومی و ژنتیکی در تخمک لقاح یافته اتفاق میافتد. در مواردی نیز تخمک لقاحیافته قبل از لانهگزینی در دیواره از بین میرود و عادت ماهانه در زمان مقرر اتفاق خواهد افتاد که معمولاً به این حالت سقط جنین گفته نمیشود و زنان نیز متوجه این اتفاق نخواهند شد. در این مطلب با علائم و دلایل سقط ناخواستهی جنین آشنا شوید.
علائم سقط ناخواستهی جنین
اتمام بارداری پیش از هفته بیستم بارداری را سقط ناخواستهی جنین میگویند. این نوع سقط عموماً در معاینات اولیهی بارداری توسط پزشک تشخیص داده میشود. در صورت داشتن هر یک از علائم زیر، فرد ممکن است دچار سقط ناخواستهی جنین شده باشد و هرچه سریعتر باید برای تشخیص زودتر مشکل به پزشک مراجعه کند؛ هرچند این علائم لزوماً به معنای سقط ناخواستهی جنین نیست:
خونریزی یا لکهبینی: خونریزی یا لکهبینی از طریق واژن معمولاً اولین علامت سقط ناخواسته است. لکهبینی ممکن است ناشی از لانهگزینی جنین باشد و برخی از زنان باردار نیز در اوایل بارداری کمی خونریزی یا لکهبینی خواهند داشت که این به معنی سقط جنین نیست، اما بهتر است هر نوع خونریزی یا لکهبینی را با پزشک خود در میان بگذارید.
درد در ناحیهی شکم: درد شکمی معمولاً پس از شروع خونریزی آغاز میشود. درد ممکن است بهصورت گرفتگی عضلانی یا مداوم، تیز یا ملایم باشد و ممکن است حس کمردرد ضعیف یا افزایش فشار در ناحیهی لگنی وجود داشته باشد.
در صورت داشتن خونریزی و درد توأم، احتمال سقط شدن جنین زیاد است. همچنین ممکن است خونریزی و درد در اوایل بارداری نشانهی حاملگی خارج از رحم یا حاملگی مولار باشد. به همین دلیل، تشخیص علت اصلی درد و خونریزی بسیار مهم است و باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود. بسیاری از سقطهای ناخواسته در اولین معاینات معمول بارداری توسط پزشک تشخیص داده خواهد شد. اگر پزشک صدای قلب جنین را نشنود یا هنگام معاینه متوجه رشد ناکافی رحم شما شود، احتمال سقط جنین خواهد داد. در این صورت، وضعیت رحم را توسط سونوگرافی به دقت بررسی خواهد کرد. همچنین ممکن است برای اطمینان بیشتر، آزمایش خون نیز تجویز کند.
دلایل سقط جنین ناخواسته
اکثر سقطهای جنین در سه ماههی اول، تصادفی و به دلیل ناهنجاریهای کروموزومی اتفاق میافتد. در این حالت، تخمک یا اسپرم، تعداد نادرستی کروموزوم دارد که مانع از رشد طبیعی تخمک بارور میشود. گاهی سقط ناخواسته ناشی از مشکلاتی است که در دورهی مهم رشد اولیهی جنین ایجاد میشود. این موضوع میتواند شامل لانهگزینی نامناسب جنین در رحم یا نقصهای ساختاری شود که مانع رشد درست آن میشود.
به دلیل انجام ندادن یک بررسی کامل بر سلامتی زن پس از سقط جنین، معمولاً بیان دلیل سقط جنین غیرممکن است. البته گاهی حتی پس از وقوع دو تا سه سقط ناخواسته با وجود یک بررسی با جزئیات دقیق، باز هم ممکن است دلایل سقط، ناشناخته باقی بماند. در مورد زنان سالمی که یک بار سقط جنین داشتهاند، معمولاً پزشک تحقیقات کاملی را برای تعیین علت سقط انجام نمیدهد و در مواردی که چند سقط جنین پشت هم نیز وجود دارد، با وجود بررسیهای کامل پزشکی ممکن است علت دقیق سقط جنین مشخص نشود.
درصورتیکه بلاستوسیت که حاصل لقاح تخمک است دچار مشکلات کورموزومی باشد، ممکن است منجر به بارداری پوچ شود. در این شرایط تخمک بارور در رحم لانهگزینی میکند و جفت و ساک حاملگی نیز تشکیل میشود، اما رشد جنین خیلی زود متوقف میشود یا اصلاً شروع نمیشود. به دلیل ترشح هورمونهای بارداری از جفت، تستهای بارداری خانگی در این حالت مثبت خواهد بود و ممکن است اولین علائم بارداری نیز وجود داشته باشد اما سونوگرافی، ساک حاملگی را خالی نشان خواهد داد.
در موارد دیگر، ممکن جنین برای مدت کوتاهی رشد کند اما به دلیل ناهنجاریهای کروموزومیای که دارد، رشد، پیش از شروع ضربان قلب متوقف شود که در این حالت به آن حاملگی مولار میگویند. از هفتهی ششم بارداری به بعد، اگر ضربان قلب جنین طبیعی باشد و مادر نیز علائمی مانند خونریزی یا درد و گرفتگی نداشته باشد، احتمال سقط جنین هرچه بارداری جلوتر برود، کاهش چشمگیری پیدا میکند.
تشخیص سقط ناخواستهی جنین
در صورت مشاهدهی علائم غیرمعمول مانند خونریزی، گرفتگی عضلانی در طول بارداری، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک برای تشخیص دلیل خونریزی و وضعیت رحم، شما را معاینه خواهد کرد. همچنین پزشک برای بررسی سطح هورمون بارداری hCG، ممکن است آزمایش خون برای شما تجویز کند و این آزمایش را در طول دو تا سه روز با هدف بررسی میزان تغییرات هورمونی تکرار کند. اگر خونریزی و گرفتگی عضلانی داشته باشید و پزشک کوچکترین شکی به وجود حاملگی خارج از رحم داشته باشد، سریعاً سونوگرافی انجام خواهد داد. اگر در سونوگرافی مشکلی وجود نداشته باشد، اما لکهبینی ادامه داشته باشد، در هفتهی هفتم بارداری نیز مجدداً پزشک سونوگرافی انجام خواهد داد.
درصورتیکه بلاستوسیت که حاصل لقاح تخمک است دچار مشکلات کورموزومی باشد، ممکن است منجر به بارداری پوچ شود. در این شرایط تخمک بارور در رحم لانهگزینی میکند و جفت و ساک حاملگی نیز تشکیل میشود، اما رشد جنین خیلی زود متوقف میشود یا اصلاً شروع نمیشود
اگر در این سونوگرافی، جنین با ضربان قلب عادی مشاهده شود، شما یک بارداری پایدار دارید و خطر سقط جنین بسیار کاهش یافته است. در صورت ادامه یافتن خونریزی نیز باید سونوگرافی انجام شود. اگر سونوگرافی، سایز جنین را طبیعی نشان دهد، اما ضربان قلب وجود نداشته باشد، به این معنی است که جنین سقط شده است. اگر کیسهی آب یا جنین کوچکتر از میزان مورد انتظار باشد، نداشتن ضربان قلب جنین ممکن است فقط به این معنا باشد که در تعیین تاریخ بارداری اشتباه شده است. در این صورت با توجه به شرایط، ممکن است پزشک تکرار سونوگرافی در طول یک تا دو هفتهی آینده و انجام برخی آزمایشهای خون را پیش از تشخیص نهایی توصیه کند.
اگر سونوگرافی در طول سه ماههی دوم، کوتاهی یا باز شدن دهانهی رحم را نشان دهد، وضعیت جنین طبیعی باشد و عفونت داخل رحمی نیز شناسایی نشده باشد، احتمالاً پزشک تصمیم به عمل سرکلاژ میگیرد. در این عمل پزشک با بخیه کردن دهانهی رحم شما، از وقوع سقط یا زایمان زودرس جلوگیری میکند. اگر علائم احتمالی سقط جنین وجود داشته باشد، پزشک با هدف کاهش احتمال سقط جنین، ممکن است استراحت مطلق تجویز کند. برای هفتههای کمی، ممکن است خونریزی کم یا گرفتگی عضلانی داشته باشید.
در طول این مدت میتوانید برای بهبود درد از استامینوفن استفاده کنید. اگر در حال سقط جنین هستید، در فاصلهی کوتاهی پیش از دفع جنین و سایر بافتهای مربوط که به رنگ خاکستری و حاوی لختههای خون است، درد و گرفتگی عضلانی شما ممکن است بیشتر شود. بعد از سقط ناخواستهی جنین، مادر نیاز به مراقبتهای خاصی دارد. درصورتیکه دچار سقط جنین شدهاید، حتماً تحت نظارت پزشک باشید تا او از وضعیت سلامت شما و خروج کامل بافتهای باقیماندهی جنین از بدن شما مطمئن شود.
تشخیص جنین سقط شده
سقط مکرر جنین
برخی از پزشکان بعد از چند سقط جنین متوالی ممکن است آزمایشهایی را برای برسی دلیل سقط جنین به مادر و پدر توصیه کنند، به خصوص اگر سن مادر بیشتر از ۳۵ سال است یا سابقهی بیماری خاصی دارد، نیاز به آزمایشهای بیشتری خواهد بود. در این صورت ممکن است پزشک درمان با پروژسترون را توصیه کند. هورمون پروژسترون به لانهگزینی و پشتیبانی اولیه از بارداری در رحم کمک خواهد کرد. همچنین ممکن است پزشک برخی از روشهای تشخیصی از جمله سونوگرافی لگن، هیستروسالپنگوگرافی (HSG) که تصویر اشعهی ایکس از رحم و لولههای رحم است یا هیستروسکوپی؛ آزمایشی که طی آن با لولهی نازک تلسکوپمانندی داخل واژن و دهانهی رحم معاینه میشود را برای ارزیابی علت سقط مکرر جنین توصیه کند.
سقط ناخواسته جنین، حالا چکار کنم؟
سقط جنین ناخواسته در سه ماهه اول بارداری بسیار رایج است. در واقع، اکثر خانمهایی که دو یا سه بچه دارند، یک بار سقط جنین را تجربه کردهاند. چهارپنجم دفعاتی که لقاح صورت میگیرد، کروموزومها با هم جفت میشوند و فقط یک بار عمل جفت شدن رخ نمیدهد. به عبارت دیگر، ۲۰ درصد از تمام موارد حاملگی با شکست مواجه میشود که بیش از ۸۰ درصد آنها در سه ماهه اول است. بنابراین اگر دچار این عارضه شدید، بدانید که تنها نیستید و بدانید که قلب و روحتان پس از مدتی التیام خواهد یافت و این حال دوام نخواهد داشت.
تفاوتهای جسمانی
دوره درمان پس از سقط جنین ناخواسته به زمان و نحوه سقط بستگی دارد. اگر سقط در دوران بارداری قبل از هفته هفتم یا هشتم رخ داده باشد، پزشک احتمالا توصیه خواهد کرد که بگذارید بافت جنین یا جفت به طور طبیعی از بدنتان خارج شود. البته این امر یک روند دشوار دارد که بعضا با گرفتگی عضلات همراه است. اما اگر سقط جنین کمی بعدتر رخ داده باشد یا نشانه خاصی نداشته باشد، به مداخله پزشکی نیاز خواهید داشت.
یکی از گزینههای موجود این است که با مصرف دارو شرایط خروج بافت جنین را فراهم کنید که معمولا ۲۴ ساعت یا چند روز به طول میانجامد. همچنین ممکن است دکتر دستور اتساع و تخلیه فوری بدهد. در این روش، از ساکشن برای برداشتن بافت جنین یا جفت استفاده میشود که خیلی سختتر از مصرف داروست. این عمل به صورت سرپایی انجام میشود. البته شما میتوانید از بیهوشی موضعی یا عمومی استفاده کنید تا کمتر درد بکشید. بعد از ساکشن، ممکن است برای یک هفته خونریزی داشته باشید.
بعد از سقط جنین، بدن به سرعت بهبود مییابد. به طور کلی، خانمها میتوانند۲ تا ۴ هفته بعد از سقط جنین تخمکگذاری کنند. دوره قاعدگی نیز در این مدت به روال عادی برمیگردد. دکتر لرنر معتقد است که با سپری شدن دوره نقاهت، امکان بارداری مجدد وجود خواهد داشت.
احساسات مبهم
حتی اگر به لحاظ جسمی بهبود یابید، ممکن است به لحاظ روحی و احساسی در شرایط خوبی نباشید. بسیاری از خانمهایی که تجربه سقط جنین را داشتهاند، معتقدند که احساس غم و اندوه و افسردگی پس از سقط یک امر طبیعی است. معمولا به خانمها توصیه میشود که با انجام کارهای مفرح، سرگرم شدن با مجلات و خوردن غذاهای مورد علاقه این دوره سخت را سپری کنند.
برای جنین از دست رفتهتان عزاداری کنید
بسیاری از خانمهایی که سقط جنین را تجربه میکنند، میگویند که انتظار این غم و ماتم را نداشتند. بث رزوبر، اهل سوارتمور، مادر چهار فرزند است که پس از تولد فرزند دومش یک بار سقط جنین را تجربه کرد در این باره گفت: «من یک پرستار هستم، بنابراین میدانستم سقط جنین یک امر رایج است؛ اما دروغ چرا! بعد از اینکه این اتفاق برایم افتاد خیلی ناراحت شدم.» کسی که به حرفهای شما گوش دهد، یک مسکن خوب است. اگر دوست و آشنایی ندارید که با او حرف بزنید، یک گروه پشتیبان محلی پیدا کنید یا مشاوره آنلاین انجام دهید.
اگر اصلا احساساتی نشدید، زیاد تعجب نکنید
جورجیا هالینان، ساکن ریچموند، که یک بار سقط جنین را تجربه کرد در این باره میگوید: «وقتی دیدم خونریزی دارم، گریه کردم و تا چند روز حال نداشتم. اما همیشه میدانستم که دوباره باردار میشوم. چند روز بعد از سقط جنین به این فکر میکردم که بالاخره میتوانم دوباره خیلی کارها را بکنم. پس تصمیمم را گرفتم و تا بهبودی کامل خوشگذرانی کردم.»
سقط ناخواسته جنین
سقط جنین | علل سقط ناخواسته و مراقبت های بعد از آن چیست ؟
منبع: تبیان / الودکتر/ نی نی بان
