بلوغ زود رس | تفاوت رفتاری بلوغ در دختران و پسران
بلوغ زود رس: با بلوغ زودرس فرزندانمان چه کار کنیم ؟ تاثیر بهداشت و سلامت در بلوغ فرزندان چیست ؟ در دوران بلوغ چه نکاتی باید رعایت شود ؟ در اینجا با مقاله ای درباره بلوغ زودرس و راه کارهایی برای داشتن بلوغی آسان در خدمت شما هستیم. با ما همراه باشید.
مضرات بلوغ زودرس , بلوغ زود رس
وقتی بلوغ عجله میکند
هفت سال بیشتر ندارد، اما بلوغ ناگهانی او والدینش را شوکه کرده است. گمان میکردند، فرزندشان مانند همسن و سالان خود و طبق قانون طبیعت در فاصله سنی ۱۲ تا ۱۸ سالگی به بلوغ خواهد رسید، اما تجربه روی دیگر خود را به آنها نشان داده است.
آنها بشدت نگران هستند، چون به نقل از کارشناسان میدانند که این بلوغ بیموقع میتواند فرزندشان را با چالش روحی و روانی جدی همچون افسردگی و رفتار ضداجتماعی مواجه کند. به همین دلیل در پی توصیه پزشک خانواده به متخصص غدد و روانکاو مراجعه میکنند تا راهنمایی لازم را درباره نحوه رفتار با فرزندشان دریافت کنند.
با توجه به این که بلوغ زودهنگام، پدیدهای است که این روزها خانوادههای متعددی ممکن است با آن مواجه شوند، با مونا مهدیپور، کارشناس ارشد و مشاور خانواده و دکتر امیرحسین جلالی، روانپزشک درباره این پدیده و راههای مواجهه با آن گفتوگو کردهایم.
مونا مهدیپور -کارشناس ارشد و مشاور خانواده
تفاوت رفتاری بلوغ در دختران و پسران
در فرهنگ ما زمینه جنسی برای پسران و دختران متفاوت است. وقتی پسری زودتر به بلوغ میرسد، کمتر عقده حقارت را تجربه میکند، چراکه بلوغ از نگاه پسرها به معنای مردانگی، بزرگ و قویشدن، کسب اعتبار و آزادی است.
اما بلوغ زودهنگام در دختران بار منفی دارد، چراکه دخترها با ممنوعیت و محدودیت جنسی براساس باورها و هنجارهای فرهنگی از سوی خانواده و جامعه مواجه میشوند. به عنوان مثال دخترنباید بخندد، باید خود را بپوشاند و… .
ضرورت مراقبت از محرکها
عوامل مختلفی همچون تغذیه، ژنتیک، بیماری و شرایط روانی در بلوغ زودرس موثر هستند. شاید گمان کنید اگر این عوامل کنترل شوند، دیگر جای نگرانی نیست، اما کارشناسان تنها کنترل این عوامل را برای پیشگیری موثر نمیدانند.
مراقبت از مواجهه کودک و نوجوان با محرکهای محیطی همچون انواع رسانههای تصویری، شنیداری و مکتوب نکته بسیار مهمی است. یکی از باورهای غلط رایج این روزها حریم قائل نشدن خانوادهها برای مشاهدات بچههاست. این افراد معتقدند بچه باید همه چیز را ببیند و برخلاف پیشینیان باید مطلع و آگاه باشد. در فرهنگ ما رفتار بسیار کارآمد و خوبی وجود داشت که باعث میشد افراد با محرک جنسی زودتر از موعد مواجه نشوند. این رفتارها به واسطه افراطی که در آن وجود داشت، بسیار متعصبانه، سختگیرانه و همراه با ترس بود و باعث واکنش تند و آزاردهنده میشد تا آنجا که به سردمزاجی و طلاق عاطفی زوجین میانجامید، اما الان هم برخی خانوادهها با در پیش گرفتن رفتار تفریطآمیز صدمهای جبرانناپذیر همچون بلوغ زود هنگام را به فرزندشان میزنند. اگر قصد پیشگیری از بلوغ زودرس وجود دارد، بچهها باید از قرار گرفتن در معرض محرک زودرس با روشهای درست و مدیریت شده دور نگه داشته شوند.
ضرورت تغییر نگاه
یکی از توصیههای متخصصان برای تغییر در روند این پدیده، تغییر نگاه نسبت به جنسیت کودکان است. توصیه میشود، به جای تأکید بر تفاوت جنسی از دوران نوزادی، به لحاظ فرهنگی و روانشناختی نگاه انسان محور نسبت به آنان در پیش بگیریم. قبل از این که به لحاظ تربیتی بر دختر یا پسر بودن و تمایز آنها تأکید شود، باید به فرزندمان بگوییم او به عنوان یک انسان، موظف است اخلاقیات و ارزشهای انسان را رعایت کند. اگر نگرش انسان مداری در شرایط و سن مناسب رواج پیدا کند، دنیای مشترک بین زن و مردها شکل میگیرد. کودکان در دورانی نیاز به آموزههای جنسی و پررنگ بودن جنسیت زن و مرد ندارند. هر چند در کنار تقویت انسان مداری، خانواده باید نسبت به محرکهای جنسی محیط هوشیار باشد.
دکتر امیرحسین جلالی-روانپزشک
ورزش و بلوغ زودرس
عوامل موثر بر بلوغ غیرمنتظره
گاهی ابتلای کودک به یک بیماری و بروز اختلال در عملکرد غدد میتواند در بروز صفات ثانویه جنسی (بلوغ زود هنگام) موثر باشد، اما عامل مهم دیگری که این روزها بیش از گذشته مورد توجه کارشناسان است، ظهور بلوغ زودهنگام متاثر از شبکهها و رسانههای اجتماعی است. این رسانهها موجب شده کودکان و نوجوانان آسانتر و سریعتر به محتواهای محرک دسترسی پیدا کنند. براساس نظرات روانشناسی، میل جنسی به طور مشخص تا دوره نوجوانی در حالتی از نهفتگی به سر میبرد و این یکی از ضرورتها برای رشد مناسب است.
در این دوران فرد فارغ از تحریکات و تنشهای جنسی به آموزش و کسب مهارت مشغول است. ورود به دوره بلوغ، تنش و کشش جنسی در کنار ویژگیهای دیگر این امکان را به فرد میدهد که هویت خود را در ابعاد مختلف مورد بررسی و شناسایی قرار بدهد و این یک فرآیند طبیعی است، اما رسانههای اجتماعی باعث به هم خوردن این توازن و در نتیجه، مواجهه فرد با تاثیرات منفی بلوغ زود هنگام میشوند.
ضرورت آموزش ارتباط موثر به والدین
هیچ راه گریزی از جهان و ذهنیتهای جدید متاثر از آن نیست. همان طور که فناوری تولید انبوه مواد غذایی را نمیتوان حذف کرد، امکان فرار از رسانهها نیز وجود ندارد. ما ضمن آن که باید به سمت سالمسازی میزان دسترسی کودکان و نوجوانان به ابزارهای دنیای رسانه حرکت کنیم، لازم است خانوادهها نیز راههای برقراری ارتباط موثر با فرزندانشان را بیشتر و بهتر بیاموزند.
خانوادهها لازم است توجه آگاهانه و برنامه ریزی شده برای هدایت موثر انرژی کودکان و نوجوانان داشته باشند. این توجه باعث میشود، انرژی فرزندشان به جای آن که به سمت محرک جنسی گرایش یابد، در حوزههای دیگری همچون فعالیت هنری، ورزش گروهی و… به کار گرفته شود. ذهن بچهها باید درگیر فعالیت سازنده شود تا امکان تخلیه هیجانات درونی فراهم شود.
متخصصان معتقدند، خانوادهها به اندازهای که درباره تغذیه و پوشاک اطلاعات دارند، درباره خوراک روانی بچهها و فرزندپروری اطلاعات لازم و کافی ندارند. وجود این خلأ را میتوان یکی از دلایل بروز و تشدید پدیده بلوغ زودهنگام عنوان کرد.
پاسخ های روانی نسبت به بلوغ:
اینکه بچه ها نسبت به تغییرات بدن و ذهن هایشان واکنش هایی نشان میدهند به رفتار و عقاید اطرافیانشان بسیار وابسته است.
وقتی برای آمادگی در برابر این تغییرات تلاشی صورت گرفته کودک رفتار مثبت در این دوره نشان می دهد.
رشد قسمت های چربی دار بدن برای دختران تجربه خوشایندی نیست.
به طور میانگین دختران ۱۰ کیلوگرم در دوران بلوغ چاق میشوند و این ذهنیت از طریق رسانه ها و سایر ارکان اجتماعی وجود دارد که لاغر بودن زیباست.
زمانی که دختران نوجوان متوجه می شوند که به دوران لاغری قبل از بلوغ بر نمی گردند ممکن است احساس پریشانی کنند. این پریشانی می تواند باعث نارضایتی آنها در مورد اندام جدید زنانگی باشد.
علاوه بر رسانه ها دوستان، خانواده ها و رفتار همکلاسی ها نسبت به تغییر بدن می تواند روی رفتار آنها تاثیر بگذارد.
نتیجه مثبت بلوغ زود رس:
در دختران بلوغ زود رس باعث افزایش محبوبیت آنها در جذابیت جنسی می شود، همینطور پسرانی که بلوغ جنسی زودرس دارند از لحاظ فیزیکی و عضلانی نیز وضعیت بالعانه تری را پیدا می کنند.
نتیجه منفی بلوغ زود رس:
این تغییرات زودهنگام نتیجه های منفی ای نیز در پی دارد:
دختران آشفته رفتار میکنند و خمیده راه می روند تا بدنشان را پنهان کنند. اغلب ممکن است بدن فربه تری نسبت به همسالان داشته و از اندام خود در مقایسه با دیگر هم سالان ناراضی باشند. همچنین تغیرات زود هنگام در دختران خطر داشتن میل رابطه ی جنسی زود هنگام را در آنها در بر خواهد داشت.
این تغیرات زود هنگام ممکن است به افت تحصیلی.رفتارهای بد، اعتیاد داشتن به مواد و الکل و دزدی منجر شود. البته باید توجه داشت که این مسئله در تمامی دختران و پسران با بلوغ زودرس یکسان نخواهد بود و بهر حال آموزش های والدین، میزان اعتماد به نفس کودکان و خرده فرهنگ های حاکم هگی تاثیر گذار خواهند بود.
پسرانی ک زود به بلوغ فیزیکی می رسند نسبت به همسالان خود قوی تر به نظر می رسند و بیشتر مورد توجه قرار می گیرند. اما با این حال در میان آنها برخی هیجان منفی بیشتری را گزارش کرده اند. کنجکاوی، خلاقیت و اکتشاف در آنها کم می شود.
این نتیجه ی به اتمام رسیدن زود هنگام دوران کودکیشان می باشد وقتی که کودک امادگی لازم برای نوجوان بودن را ندارد
اغلب این نوجوان ها اعتماد به نفس کمتر و ثبات هیجانی کمتر دارند و بیشتر مایل به سیگار کشیدن ، نوشیدن الکل، اعتیاد به مواد می باشند و مشکلات بیشتری با قانون و مراجع قدرت خواهند داشت.
بلوغ دیر رس: در آن هنگام که همه دوستان به بلوغ می رسند، برخی بچه ها دیرتر از بقیه به این مرحله خواهند رسید و کمی احساس ضعف نسبت به همسالان خواهند داشت.
اگرچه شواهد نشان داده این کودکان بعد ها در زندگیشان راضی تر بوده و اعتماد به نفس بیشتری را دارا خواهند بود.
با بلوغ زودرس چه کنیم؟
بلوغ زود رس | تفاوت رفتاری بلوغ در دختران و پسران
منبع : کودک و نوجوان / سلامت نیوز/ جام جم